ვინ არის თქვენი ფუძემდებელი?

იეჰოვას მოწმეების ორგანიზაციის თანამედროვე ისტორია 19-ე საუკუნის ბოლოს იღებს სათავეს. იმ დროს, ბიბლიის მკვლევართა პატარა ჯგუფის წევრები, რომლებიც ამერიკის შეერთებულ შტატებში, პენსილვანიაში, პიტსბურგთან ახლოს ცხოვრობდნენ, შეუდგნენ ბიბლიის სისტემატურ კვლევას. მათ ეკლესიის მიერ დადგენილი დოგმების შედარება დაიწყეს იმასთან, რასაც ბიბლია სინამდვილეში ასწავლის. ისინი ბიბლიიდან ნასწავლს გამოსცემდნენ წიგნების, გაზეთებისა და იმ ჟურნალის მეშვეობით, რომელსაც ახლა „საგუშაგო კოშკი იუწყება იეჰოვას სამეფოს შესახებ“ ეწოდება.

ბიბლიის გულწრფელ მკვლევართა ჯგუფში იყო ახალგაზრდა კაცი ჩარლზ ტეიზ რასელი. მიუხედავად იმისა, რომ რასელი იმ დროს ბიბლიურ საგანმანათლებლო საქმეს ხელმძღვანელობდა და „საგუშაგო კოშკის“ პირველი რედაქტორიც იყო, მას არ დაუარსებია ახალი რელიგია. რასელისა და სხვა ბიბლიის მკვლევრების, როგორც ჯგუფის მიზანი, ქრისტეს სწავლებების გავრცელება და პირველი ქრისტიანული კრების მაგალითის მიყოლა იყო. ვინაიდან ქრისტიანობას საფუძველი იესომ ჩაუყარა, შეიძლება ითქვას, რომ ის არის ჩვენი ორგანიზაციის ფუძემდებელი (კოლოსელები 1:18—20).
წყარო www.JW.org

ვინ არიან?

იეჰოვას მოწმეებს სურთ, უკეთ გაეცნოთ მათ. შესაძლოა, შეხვედრიხართ ამ ხალხს როგორც სამეზობლოში, ისე სამსახურში ან ყოველდღიურ ცხოვრებისეულ ვითარებებში. ალბათ, გინახავთ ისინი ქუჩაში, როცა ჟურნალებს სთავაზობდნენ გამვლელებს ან მათთან შეიძლება გისაუბრიათ კიდეც თქვენი სახლის კართან.

იეჰოვას მოწმეები ნამდვილად დაინტერესებული არიან თქვენით და თქვენი კეთილდღეობით. მათ სურთ, დაგიმეგობრდნენ და უფრო მეტი მოგითხრონ თავიანთი თავის, რელიგიური მრწამსის, ორგანიზაციისა და იმის შესახებ, თუ რას ფიქრობენ ხალხსა და ზოგად საკაცობრიო საკითხებზე, რომლებიც თითოეულ ჩვენგანს ეხება. მათ ეს ბროშურა ამ მიზნით გამოსცეს.

იეჰოვას მოწმეები, საერთო ჯამში, არ განსხვავდებიან სხვა ადამიანებისგან. მათაც ჩვეულებრივი პრობლემები აქვთ: ეკონომიკური, ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული, ემოციური; ზოგჯერ შეცდომებს უშვებენ, რადგან არ არიან სრულყოფილნი, წმინდანნი ან უცოდველნი. მაგრამ ცდილობენ, შეიძინონ ცხოვრებისეული გამოცდილება და გულმოდგინედ ისწავლონ ბიბლია, რათა გაუმჯობესდნენ. მათ თავი მიუძღვნეს ღმერთს მისი ნების შესასრულებლად და მოწადინებული არიან, ამ მიძღვნის შესაბამისად იმოქმედონ. ყოველგვარ საქმიანობაში ღვთის სიტყვისა და მისი სულიწმიდის ხელმძღვანელობას მიმართავენ.

მათთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ თავიანთი მრწამსი დაფუძნებული იყოს ბიბლიაზე და არა, უბრალოდ, ადამიანთა ვარაუდებსა თუ რელიგიურ შეხედულებებზე. ისინიც ისე ფიქრობენ, როგორც პავლე მოციქული, რომელმაც ღვთის შთაგონებით დაწერა: „ღმერთია ჭეშმარიტი და ყოველი ადამიანი — ცრუ“ (რომაელთა 3:4)*. როცა საქმე ეხება რელიგიურ სწავლებებს, მოწმეები ჰბაძავენ ბერიელებს, რომლებმაც, პავლე მოციქულის ქადაგება რომ მოისმინეს, „მთელი გულმოდგინებით მიიღეს სიტყვა, ყოველდღე არჩევდნენ წერილებს, ნამდვილად ასე თუ არისო“ (საქმეები 17:11). იეჰოვას მოწმეებს მიაჩნიათ, რომ ყველა რელიგიური სწავლება, იქნება ეს მათი თუ სხვების, საღვთო წერილით უნდა შემოწმდეს. ისინი მოგიწოდებენ და დაბეჯითებით გთხოვენ, მათთან ერთად განიხილოთ ეს საკითხი.

უდავოდ, იეჰოვას მოწმეები ენდობიან ბიბლიას, როგორც ღვთის სიტყვას. მათ მიაჩნიათ, რომ ბიბლიის 66 წიგნი ღვთისგან შთაგონებული და ისტორიულად ზუსტია. ახალ აღთქმას ქრისტიანულ-ბერძნულ წერილებს უწოდებენ, ძველს კი — ებრაულ წერილებს. ისინი ეყრდნობიან როგორც ბერძნულ, ისე ებრაულ წერილებს და მათ პირდაპირი გაგებით აღიქვამენ, გარდა იმ გარკვეული გამოთქმებისა თუ მონაკვეთებისა, რომლებსაც აშკარად გადატანითი ან სიმბოლური მნიშვნელობა აქვთ. მათ დაინახეს, რომ ბიბლიის ბევრი წინასწარმეტყველება უკვე შესრულდა, ზოგი ამჟამად სრულდება, დანარჩენი კი მომავალში შესრულდება.

მათი სახელწოდება

იეჰოვას მოწმეები? დიახ, ისინი ასე უწოდებენ თავიანთ თავს. ეს არის აღწერითი სახელწოდება, რომელიც ცხადყოფს, რომ ისინი მოწმობენ იეჰოვაზე, მის ღვთაებრიობასა და მის განზრახვებზე. „ღმერთი“, „უფალი“ და „შემოქმედი“ ისეთივე ტიტულებია, როგორიც „პრეზიდენტი“, „მეფე“ და „გენერალი“. მაგრამ „იეჰოვა“ საკუთარი სახელია, რომელიც მიუთითებს ყოვლისშემძლე ღმერთსა და სამყაროს შემოქმედზე. ეს ნაჩვენებია მე-3 მეფეთა 18-ე თავის 39-ე მუხლში: „იეჰოვა არს ღმერთი“ (ციტატა აღებულია „საღვთო სჯულიდან“, ნესტორ ყუბანეიშვილის რედაქციით, 1910 წ., გვ. 43).

სახელი იეჰოვა (ან იაჰვე, რომელსაც კათოლიკური „იერუსალიმური ბიბლია“ და ზოგიერთი სწავლული უპირატესობას ანიჭებს) თითქმის 7 000-ჯერ გვხვდება ებრაული წერილების დედანში. ბიბლიის თარგმანების უმეტესობაში ეს სახელი უგულებელყოფილია და მის მაგივრად წერია „ღმერთი“ ან „უფალი“*. მიუხედავად ამისა, ეს ბიბლიებიც კი, ჩვეულებრივ, შესაძლებელს ხდის იმის დადგენას, რომ დედნისეულ ებრაულ ტექსტში გამოყენებულია სახელი იეჰოვა, რადგან ეს შემცვლელი სიტყვები უფრო დიდი ასოებით ასეა დაწერილი: ღმერთი, უფალი. არაერთი თანამედროვე თარგმანი იყენებს სახელს იეჰოვას, ან — იაჰვეს. მაგალითად „ახალი ქვეყნიერების თარგმანში“, ესაიას 42:8-ში ვკითხულობთ: „მე ვარ იეჰოვა. ეს არის ჩემი სახელი“.

იეჰოვას მოწმეებმა თავიანთი სახელწოდება საღვთო წერილიდან, ესაიას 43-ე თავიდან, აიღეს. ამ თავში მსოფლიო სასამართლო დარბაზად არის წარმოდგენილი: ყველა ერის ღმერთები მოწვეული არიან, რათა მოწმეები გამოიყვანონ თავიანთი სიმართლის დასამტკიცებლად ან იეჰოვას მხრიდან წარდგენილ მოწმეებს მოუსმინონ და ჭეშმარიტება აღიარონ. იეჰოვა უცხადებს თავის ხალხს: «თქვენა ხართ ჩემი მოწმენი, ამბობს უფალი [„იეჰოვა“, აქ] და ჩემი მორჩილნი, რომელნიც ავირჩიე, რომ გცოდნოდათ და გერწმუნათ ჩემი, მიმხვდარიყავით, რომ მე ვარ ეს. ჩემამდე არ გამოსახულა ღმერთი და ჩემს შემდეგაც არ იქნება. მე ვარ, მე ვარ უფალი [„იეჰოვა“, აქ] და არავინაა ჩემს გარდა მაცხოვარი!» (ესაია 43:10, 11).

იეჰოვა ღმერთს იესოს დაბადებამდე ათასობით წლით ადრე ჰყავდა მოწმეები დედამიწაზე. ებრაელთა მიმართ წერილის მე-11 თავში ჩამოთვლილია ზოგიერთი მორწმუნე ადამიანი. ებრაელთა 12:1-ში კი ნათქვამია: „ამიტომ ჩვენც, როცა ირგვლივ მოწმეთა ღრუბელი გვაქვს, ჩამოვიცილოთ ყოველგვარი ტვირთი და დამაბრკოლებელი ცოდვა, და მოთმინებით გავირბინოთ ჩვენს წინ მდებარე სარბიელი“. მანამდე იესოს ნათქვამი ჰქონდა პონტოელი პილატესთვის: „მე იმიტომ დავიბადე და იმიტომ მოვედი წუთისოფელში, რომ ჭეშმარიტება დავამოწმო“. მას ეწოდება „მოწმე სარწმუნო და ჭეშმარიტი“ (იოანე 18:37; გამოცხადება 3:14, სსგ). იესომ უთხრა თავის მოციქულებს: „თქვენ მიიღებთ ძალას, როდესაც გადმოვა სულიწმიდა თქვენზე და იქნებით ჩემი მოწმენი იერუსალიმში, მთელ იუდეასა და სამარიაში და ქვეყნის კიდემდე“ (საქმეები 1:8).

დღეს 230-ზე მეტ ქვეყანაში 6 000 000-ზე მეტი ადამიანი ქადაგებს სასიხარულო ცნობას იეჰოვას სამეფოს შესახებ, რომელსაც ქრისტე იესო მეთაურობს. მაშასადამე, ისინი მართებულად უწოდებენ თავიანთ თავს იეჰოვას მოწმეებს.
ქართულ ენაზე არსებული ბიბლიის თარგმანების შესახებ „საქართველოს საეკლესიო კალენდარში“ (1992 წ.), 203-ე გვერდზე ნათქვამია, რომ ქართულ ბიბლიაში ღვთის სახელი იეჰოვა თარგმნილია როგორც უფალი.

ღვთის სახელის შემოკლებული ფორმა გვხვდება ბერძნულ წერილებში. გამოცხადების 19:1, 3, 4, 6 მუხლებში გამოყენებულია გამოთქმა „ალილუია“ ან „ჰალლელუია“, რომელშიც გვხვდება ღვთის სახელი. ეს გამოთქმა სიტყვასიტყვით ნიშნავს „ადიდეთ იაჰი!“ იაჰი ღვთის სახელის, იეჰოვას, შემოკლებული ფორმაა.
პირველი საუკუნის ებრაელთა ჩანაწერები გვიჩვენებს, რომ ებრაელი ქრისტიანები თავიანთ ნაწერებში იყენებდნენ ღვთის სახელს. „თოსეფთაში“, ზეპირი კანონების წერილობით კრებულში, რომლის შედგენაც დაახლოებით ახ. წ. 300 წელს დასრულდა, ქრისტიანული ხელნაწერების შესახებ, რომლებიც შეიძლებოდა შაბათ დღეს ცეცხლს გაენადგურებინა, ნათქვამია: «მახარებელთა წიგნები, აგრეთვე „მინიმის“ [ვარაუდობენ, რომ ებრაელ ქრისტიანთა] წიგნები ცეცხლისგან არ უნდა გადაერჩინათ. ისინი შეიძლებოდა ისევე დამწვარიყო, როგორც ეწყო . . . ეს ხელნაწერები და თავისთავად ცხადია ის ადგილები, სადაც ღვთის სახელი ეწერა, დაიწვებოდა». ამავე წყაროში მოყვანილია გალილეელი რაბინის, იოსეს სიტყვები, რომელიც ახ. წ. მეორე საუკუნის დასაწყისში ცხოვრობდა. ის ამბობს, რომ შაბათის გარდა კვირის ნებისმიერ დღეს ცეცხლის გაჩენის შემთხვევაში „შეეძლოთ ამოეჭრათ ღვთის სახელი [ქრისტიანული ხელნაწერებიდან] და შეენახათ, დანარჩენი კი შეიძლებოდა დამწვარიყო“. როგორც აქედან ვხედავთ, აშკარაა, რომ მეორე საუკუნეში მცხოვრებ ებრაელებს სჯეროდათ, რომ ქრისტიანები ღვთის სახელს, იეჰოვას იყენებდნენ თავიანთ ხელნაწერებში.

ღვთის სახელი იეჰოვა ეგვიპტურ ტაძარში

რომელი საუკუნიდან გვხვდება უძველეს არაბიბლიურ წყაროებში ღვთის სახელი იეჰოვა ანუ იაჰვე? როგორც ზოგიერთი მეცნიერი ირწმუნება, ძვ. წ. XIV საუკუნიდან. რატომ ფიქრობენ ისინი ასე?

ძვ. წ. 1370 წლისთვის ეგვიპტელებს მრავალი ქვეყანა ჰქონდათ დაპყრობილი. იმდროინდელმა ეგვიპტის ფარაონმა, ამენჰოტეპ (ამენოფისი) III-მ დიდებული ტაძარი ააშენა სულბში, ნუბიაში (დღევანდელი სუდანი). არქეოლოგებმა ტაძარში აღმოაჩინეს ეგვიპტური იეროგლიფი, რომელიც, როგორც ჩანს, ებრაულ ტეტრაგრამატონს ჲჰვჰ-ს ანუ იეჰოვას აღნიშნავს. ეს წარწერა 500 წლით ძველია ცნობილ მოაბურ ქვაზე შესრულებულ წარწერაზე. აქამდე ამ ქვას უძველეს ძეგლად მიიჩნევდნენ, რომელზეც ღვთის სახელი იყო გამოსახული. საიდან გაჩნდა ეგვიპტურ ტაძარში ბიბლიური ღმერთის სახელი?

რატომ არ ისხამენ სისხლს იეჰოვას მოწმეები?
გავრცელებული მცდარი აზრები

სიცრუე: იეჰოვას მოწმეები ფიქრობენ, რომ ვერც მედიკამენტები და ვერც ექიმები ვერ დაეხმარებიან. ამიტომ, სამედიცინო დახმარებაზე უარს ამბობენ.

სინამდვილე: ჩვენ თუ ჩვენი ოჯახის წევრებს გვინდა, რომ მკურნალობის რაც შეიძლება საუკეთესო მეთოდებით ვისარგებლოთ. როდესაც რაიმე გვაწუხებს, გამოცდილ ექიმებს მივმართავთ დახმარებისთვის. ისინი ისეთ პრეპარატებს გვინიშნავენ, რომლებიც არ შეიცავს მთლიან სისხლს და ოპერაციებსაც სისხლის გადასხმის გარეშე გვიკეთებენ. ჩვენ ვაფასებთ სამედიცინო მიღწევებს. უსისხლო მკურნალობის მეთოდებით, რომელიც იეჰოვას მოწმე პაციენტებისთვის შეიმუშავეს, დღეს უკვე სხვებიც სარგებლობენ. ბევრ ქვეყანაში პაციენტები არჩევენ, არ გადაისხან სისხლი, რათა თავიდან აიცილონ ამა თუ იმ დაავადებით დაინფიცირება, იმუნური სისტემის მოშლა და ადამიანის მიერ დაშვებული შეცდომის შედეგები.

სიცრუე: იეჰოვას მოწმეებს სჯერათ, რომ ადამიანს რწმენა განკურნავს.

სინამდვილე: ჩვენ არ ვკურნავთ ხალხს რწმენით.

სიცრუე: უსისხლო მკურნალობა ძალიან ძვირია.

სინამდვილე: ალტერნატიული მეთოდებით მკურნალობა გაცილებით იაფია. *

სიცრუე: ყოველწლიურად მრავალი მოწმე, მათ შორის ბავშვებიც, კვდებიან იმის გამო, რომ უარს აცხადებენ სისხლის გადასხმაზე.

სინამდვილე: ასეთი დასკვნა ყოველგვარ საფუძველსაა მოკლებული. ქირურგები რეგულარულად ატარებენ სისხლის გამოყენების გარეშე ისეთ რთულ ოპერაციებს, როგორიცაა გულის ოპერაცია, ორთოპედიული ოპერაციები და ორგანოების გადანერგვა. * იმ პაციენტებს, მათ შორის ბავშვებს, რომლებიც ოპერაციის დროს უარს ამბობენ სისხლის გადასხმაზე, რეაბილიტაციისთვის იგივე დრო სჭირდებათ,რაც სხვა პაციენტებს ან რეაბილიტაციის პერიოდს უფრო სწრაფად გადიან, ვიდრე ისინი, ვინც სისხლს ისხამენ. * დაბეჯითებით ვერავინ იტყვის, რომ პაციენტი სისხლის გადასხმაზე უარის თქმის შემთხვევაში მოკვდება, გადასხმის შემთხვევაში კი იცოცხლებს.
რატომ ამბობენ უარს იეჰოვას მოწმეები სისხლის გადასხმაზე?

ამის მიზეზი მათი რელიგიური შეხედულებაა. როგორც ძველი, ისე ახალი აღთქმა მოგვიწოდებს, რომ მოვერიდოთ სისხლს (დაბადება 9:4; ლევიანები 17:10; კანონი 12:23; საქმეები 15:28, 29). გარდა ამისა, ღვთის თვალში სისხლი იგივე სიცოცხლეა (ლევიანები 17:14). ასე რომ, სისხლის მიღებაზე უარს მხოლოდ იმიტომ კი არ ვამბობთ, რომ ღმერთი გვიკრძალავს ამას, არამედ იმიტომ, რომ პატივს მივაგებთ სიცოცხლის მბოძებელს, ღმერთს.
თვალსაზრისის შეცვლა

ერთ დროს მედიცინის მუშაკებისთვის სისხლის გადასხმაზე უარის თქმა თვითმკლელობის ტოლფასიც კი იყო, მაგრამ ბოლო წლებში მათ თვალსაზრისი შეიცვალეს. მაგალითად, 2004 წელს ერთ სამედიცინო ჟურნალში დაბეჭდილ სტატიაში ნათქვამი იყო, რომ „მკურნალობის ბევრი ის მეთოდი, რომლებიც იეჰოვას მოწმე პაციენტებისთვის შემუშავდა, ამ ბოლო დროს მედიცინაში დამკვიდრდა“. * 2010 წელს გამოცემულ ერთ ჟურნალში ნათქვამია: „სისხლის გადასხმის გარეშე ოპერაციები მხოლოდ იეჰოვას მოწმე პაციენტებს კი არ უნდა ჩაუტარდეთ, არამედ ყველა პაციენტს“ (Heart, Lung and Circulation).

დღეს მსოფლიოში ათასობით ექიმი რთული ოპერაციების დროს სისხლის დაზოგვის მეთოდებს იყენებს. სისხლის გადასხმის მსგავს ალტერნატიულ მეთოდებს განვითარებად ქვეყნებშიც მიმართავენ და ბევრი ისეთი პაციენტიც ითხოვს ოპერაციის უსისხლოდ გაკეთებას, რომელიც იეჰოვას მოწმე არ არის.

რთული ოპერაციების წარმატებით ჩატარება სისხლის გადასხმის გარეშე სავსებით შესაძლებელია.